Tibetan:ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་བདུད་ཀྱི་གཅོད་ཡུལ་ལས་ཉིང་ཚོམ་

From gDams Ngag mDzod
Jump to navigation Jump to search
Upload a file
DOWNLOAD ABOVE:
Click the picture above to view the original manuscript.
ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་བདུད་ཀྱི་གཅོད་ཡུལ་ལས་ཉིང་ཚོམ་
shes rab kyi pha rol tu phyin pa'i man ngag bdud kyi gcod yul las nying tshom
Damngak Dzö Volume 14 (ཕ་) / Pages 116-130 / Folios 8b1 to 15b4

Tibetan Text

༡༡༦

༈ ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་བདུད་ཀྱི་གཅོད་ཡུལ་ལས་ཉིང་ཚོམ་བཞུགས། ༈ རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་ཡུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དགོངས་པ་འགྲོལ་བའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མ་ཇོ་མོ་ལབ་ཀྱི་སྒྲོལ་མས་གསུངས་པ་འདི་ལ་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་གདམས་ངག་དང་། །སེམས་ངོས་བཟུང་བའི་གདམས་ངག་དང་། བྱིན་རླབས་ལུས་སེམས་ཕྲལ་བའི་གདམས་ངག་དང་། །སྒོམ་པ་གནས་ལུགས་ལ་བཞག་པ་དང་། ལྟ་བ་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་ཤོར་བ་དང་ལྔའོ། །དང་པོ་ལ་བཅུ་སྟེ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། སྡོམ་པ་བཟུང་བ་དང་། གསོལ་བ་གདབ་པ་དང་། ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབུལ་བ་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་སྐྱབས་འགྲོ་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་པ་དང་། སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། དེ་དག་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བའོ། །གཉིས་པ་སེམས་ངོས་བཟུང་བ་ནི། དེའང་ཚེ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས། དུས་ད་ལྟ་ཡན་ཆད་དུ་ཁམས་གསུམ་དུ་འཁོར་ཞིང་རྒྱུད་དྲུག་ཏུ་འཁྱམས་པ་འདི་ཅི་ལས་བྱུང་ན། རང་གིས་རང་ངོ་མ་ཤེས། བླ་མའི་གདམས་ངག་གིས་མ་ཟིན། རང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་འབད་རྩོལ་ཆུང་བ་དང་གསུམ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ཕན་ཆད་ཀྱང་ཤེས་རིག་ཡན་པར་བཏང་ནས་བླ་མའི་གདམས་ངག་ལ་ནན་ཏན་མ་བྱས་ན། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ལས་མི་ཐར་བས། རང་དད་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པར་བྱས་ལ། དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས། བཏང་སྙོམས་དང་ལེ་ལོའ་དབང་དུ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གཏང་བར་བླ་མ་དམ་པའི་གདམས་ངག་དང་། རྒྱལ་བའི་ལུང་ཟབ་མོ་ཀུན་ཐོས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས། ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་

༡༡༧

སེམས་རིན་པོ་ཆེ་བསྒོམ་དགོས། དེ་ལ་དང་པོ་སེམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ངོས་ཟིན་དགོས། དེ་ལ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ངོས་འཛིན་པ་དང་། བཞག་ཐབས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ངོས་བཟུང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་དང་པོ་རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་། བར་དུ་རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྐྱེད། ཐ་མ་སྐྱེ་འཇིག་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་དེ། ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། མཚན་ཉིད་འདི་ཡིན་བསྟན་དུ་མེད་པ། རང་བཞིན་གསལ་ཞིང་གསལ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་དོན་འདུས་མ་བྱས་པ། །དེ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཡུམ་ཆེན་ལས། སེམས་ནི་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། སེམས་ནི་སེམས་མ་མཆིས་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བའོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་བཞག་ཐབས་བསྟན་པ་ལ་བདུན་ཏེ། མ་བཅོས་པར་བཞག་པ། མ་བསླད་པར། མ་བསྐྱུར་བར། མ་ཡེངས་པར། རང་ལུགས་སུ། རང་སོར། གཉུག་མར་བཞག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡེ་ནས་གནས་པའི་དོན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཤེས་པ་རང་ལུགས་སུ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་ལ། འབོལ་ལེ། ཤིག་གེ། སིང་ངེ་། གསལ་ལེ། ཡེར་རེ། ཕྱོགས་མེད་དུ་གསལ་ལེ། རིག་མེད་དུ་ཁྱབ་བེ། སིང་ངེ་། ཕྱལ་ལེ། དགའ་ཡལ་ལེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ལ་ཡང་སེམས་མ་ཤོར་བར་བདེ་སང་ངེ་བ་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་རྣམ་རྟོག་གིས་མ་བསླད་པར་བཞག་པ་ནི། རང་གི་སེམས་མ་བཅོས་པའི་ངང་ལ་ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ། དགའ་མི་དགའ་དང་། བདེ་སྡུག་དང་། ཚ་གྲང་དང་། བཟའ་བཏུང་དང་། དགྲ་གཉེན་དང་། བདག་གཞན་དང་། འདོད་ཡོན་གྱི་ཞེན་པ་དང་། འཁོར་འདས་གང་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་འཇོག་པ་ཡིན། །དེ་ཡང་ཡུམ་ལས། གཟུགས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ལས་རྣམ་

༡༡༨

པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་འདྲེ་བར་མི་འགྱུར། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་འདྲེ་བར་མི་འགྱུར། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འདྲེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་དམིགས་པས་མ་བསྒྱུར་པ་བཞག་པ་ནི། རང་གི་སེམས་གང་གིས་ཀྱང་མ་གཡོས་པར་སྙེམས་མེད་དུ་ཁྲེས་སེ་འཇོག་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སེམས་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་སྐྲག་པ་མེད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །ཞེས་སོ། །བཞི་པ་ཚོགས་དྲུག་གི་ཡུལ་ལ་མ་ཡེངས་པར་འཇོག་པ་ནི། སེམས་བསམ་དུ་མེད་པའི་ངང་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བ། དངསདྭངས་པ། བདེ་བ། ཡུལ་བཟང་ངན་གྱི་རྟོག་པ་གང་ལ་ཡང་མ་ཡེངས་པར། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དོན་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བཞག་གོ །དེ་ཡང་ཡུམ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའི་རྟེན་ཅན་ཏེ། དེ་དག་རྟེན་དེ་ལས་མི་འདའ་འོ། །ཞེས་སོ། །ལྔ་པ་རང་ལུགས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བཞག་བྱ་ནི། སེམས་ཀྱི་དྲན་པ་རྣམ་རྟོག་གང་ལ་ཡང་མ་ཤོར་བ་བདེ། སྟོང་། གསལ་བའི་ངང་ལ་ཤེས་པ་རྟེན་མེད་དུ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཡུམ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །དྲུག་པ་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་པར་རང་སོར་འཇུག་པ་ནི། སེམས་ཉིད་ཡེ་ནས་ཆོས་ཉིད་ཇི་བཞིན་པར་གནས་པའི་ངང་ལ་ཧྲིག་གེ་ཡེ་རེ་ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་དམིགས་པའི་དོན་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་གཉུག་མ་ཇི་བཞིན་པར་བཞག་པ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཡེ་ནས་གནས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ལ་བློ་གྱ་གྱུར་མེད་པས་ཁྱབ་བདལ་ཆེན་པོའ་ངང་ལ་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པར་རང་ལུགས་སུ་ལྷན་ནེ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྡུད་པ་ལས། །འདི་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་དབྱེར་མེད་བཅད་དུ་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ངོས་ཟིན་པའི་ངང་ལ་འཇོག་ཤེས་ན། །ཡོན་ཏན་གྱི་རྩལ། ཉམས་

༡༡༩

དང་དྲོད་རྟགས་ལ་སོགས་པ་ཤུགས་ལ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་བྱིན་བརླབས་ལུས་སེམས་དང་ཕྲལ་བའི་གདམས་ངག་ནི། དང་པོ་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད། མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབུལ། བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་གདབ། དེ་ནས་ཀག་གིས་ལངས་ལ། རྐང་པ་གཉིས་གཤིབ་སྟེ་ལག་པ་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས། ལུས་ཀྲིམ་གྱིས་བསྒྲིམ་ཏེ། ཤེས་པ་གཞན་དུ་ཡེངས་སུ་མི་གཞུག་པར། ལུས་སེམས་ལ་གཞིག་འབྲེལ་འདི་ལྟར་བཏང་སྟེ། ལུས་འདི་གཟུགས་ལྦུ་བ་ལྟ་བུ་ཚོར་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། འདུ་ཤེས་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ། འདུ་བྱེད་སྨྲིགསྨིག་སྒྱུ་ལྟ་བུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒུ་ཤིང་ལྟ་བུ། མི་རྟག་པ། སྡུག་བསྔལ་པབ། མི་གཙང་བ། ཆུ་སེར་རྣག་ཁྲག་གི་རྐྱལ་པབ། རུས་པའི་དུམ་བུ། རྩ་དང་ཆུ་རྒྱུས་ཀྱི་དྲྭ་བ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་ལས། བརྟན་ཞིང་ཐེར་ཟུག་པ། ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་བ་གང་ཡང་མི་འདུག །སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་བར་འདུག་པས། །ལུས་སེམས་ཕྲལ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངང་དུ་བཞག་དགོས་སྙམ་དུ་བསམ་ལ། རང་གི་སེམས་འདི་རྐང་མཐིལ་གཉིས་སུ་ཐིག་ལེ་ལ་ཧྲིལ་བསྡུས་ལ། དེ་ནས་མས་ཡར་ཧྲིལ་ལི་ལི་དྲངས་ལ། ལྟེ་བར་དར་གཅིག་བཟུང་། དེ་ནས་སྙིང་གར་དྲངས། །དེ་ནས་ལྕེ་སྟེང་དུ་དྲངས་ལ་དར་གཅིག་བཟུང་། དེ་ནས་སྤྱི་བོ་ཚངས་པའི་བུ་ག་ཕྱེ་བའི་ནང་ན་ཡར་རླུང་སེམས་འདྲེས་པ་དེ། མདའ་རྒྱངས་གང་ཙམ་དུ་རྒྱང་འཕགས་ལ་ནམ་མཁའི་མཐོངས་སུ་ཕྱལ་གྱིས་བཏང་། ཞེན་མེད་དུ་བཏང་། ཡན་པར་ཐོང་ཐོངས། ལྷུག་པར་ཐོང་ཐོངས། རང་དགར་ཁྱབ་བདལ་དུ་སྟོང་སང་། རིག་པ་ཐོད་རྒལ་རྟེན་མེད་དུ་ཐོང་ཐོངས། འབྲེལ་མེད་དུ་ཐོང་ཐོངས། ཤེས་པ་བདེ་ཕྲིལ་ཕྲིལ་བཤིག །དགའ་ཡལ་ཡལ། བག་དྲོ་འུར་འུར། ནམ་མཁའ་དང་ཤེས་པ་ཀྲུག་

༡༢༠

འདྲྭེས་པའི་ངང་ལ་རིག་པ་སྟོང་སང་ངེ་། ཤེས་པ་གསལ་སེང་ངེ་བཞག་གོ །དེ་ལྟར་བཞག་པས་རིག་པ་ཟིན་པའི་རྟགས་སུ། འཕར་བ་དང་། འདར་བ་དང་། དངང་པབ་དང་། རྒོད་པ་དང་། འཕྱོང་བ་དང་། འདྲོག་པ་དང་། །སྐད་སྣ་ཚོགས་འདོན་ཞིང་བླ་མའི་དྲུང་དུ་ཅི་མཉེས་འབྱུང་སྟེ་ཉམས་སྐྱེས་པའོ། །ཉམས་སྐྱེས་ན་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་བཞི་གང་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་ངང་ལ་རྒྱུན་དུ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་དུ་ཐག་ཆོད་པ་ལྟ་བའོ། །དེའི་ངང་ལ་མ་ཡེངས་པ་བསྒོམ་པའོ། །དེའི་ངང་ལས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་འཁྱེར་ཤེས་པ་སྤྱོད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་མཉམ་པར་གྱུར་པ་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལྟར་ལུས་ལ་ན་ཚ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆགས་སེམས་གང་བྱུང་ཡང་དེ་ལྟར་ལམ་དུ་འཁྱེར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་སྒོམ་པ་གནས་ལུགས་ལ་བཞག་པ་ནི། དང་པོ་བླ་མའི་གདམས་ངག་ཐོབ་ཅིང་བྱིན་རླབས་ཞུགས་པར་བྱས་ནས། བསྒོམ་པའི་གནས་ནི། དུར་ཁྲོད་དམ། ནགས་ཚལ་ཆེན་པོའམ། འཆད་གསེབ་བམ། ཤིང་གཅིག་གམ། རེ་རུལ་ལམ། ལྷ་ཁང་རྙིང་པའམ། མཚོ་དབུས་སམ། གངས་སམ། ལྷ་འདྲེ་ཆེ་བའི་སར་ཕྱིན་ནས། བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་པ་སྔར་གྱི་བསྒྲིམ་པ་དེ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་ལ། ཅོག་གིས་བཞག་གོ །དེ་ཡང་མ་ཇོ་མོའ་ཞལ་ནས། ཀྲིམ་གྱིས་བསྒྲིམ་ལ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད། ཤིགས་ཀྱིས་བཤིགས་ལ་ཕྱལ་གྱིས་ཐོང་། ལྷུགས་ཀྱིས་ཀླུག་ལ་ཅོག་གིས་ཞོག །བསྒོམ་པའི་བཞག་ས་དེ་ན་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པས། ལུས་ལ་ལུས་སུ་མི་བཟུང་བར་སོག་ཕོན་ཐག་པ་ཆད་པ་ལྟར། འབོལ་ལེ། ཤིག་གེ །རེ་དོགས་མེད་པར་བཞག །སེམས་རང་ལུགས་སུ་ཉམ་ང་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་བཞག་གོ །ཚོགས་དྲུག་གི་ངང་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་སྙེམ་མེད་རྟོག་པ་མེད་པར་བཞག་གོ །ཡིད་

༡༢༡

གཉིས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་བཞག །ཤེས་པ་བདེ་ལྷན་ནེ། གསལ་སིང་ངེ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བཞག་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། ལྷ་འདྲེ་གདུག་པ་ཅན་མ་བཟོད་པར་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱུང་ན་སེམས་ཟིན་ནས་བྱིན་བརླབས་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོ་འཕྲུལ་བྱུང་བ་ལ། །འདར་ཡེད་བྱུང་ན་སེམས་ཡེངས་བའི་རྟགས་ཡིན་པས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ལུས་ལྷ་འདྲེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བྱིན་ལ། །སེམས་ལྷོད་ཀྱིས་ལྷོད་ལ། ཨམ་རྩིར་ཤེས་པ་རྒྱ་བསྐྱེད་ལ་བཞག་གོ །ཉམ་ང་བག་ཚ་མེད་པར་བཞག །སྙེམས་དང་རྟོག་པ་མེད་པར་བཞག །རེ་བ་དང་དོགས་པ་མེད་པར་བཞག་གོ །ཡང་ན་སེམས་ངོས་འཛིན་གྱི་བཞག་ཐབས་བདུན་ཤེས་པར་བྱས་ལ་བཞག་གོ །དེ་ལྟར་བཞག་པས་ཉམས་དགའ་ཡལ། སེམས་བདེ་ལྷོད། །བག་དྲོ་འུར། ཤེས་པ་བདེ་སིང་། བློ་བདེ་འབོལ་གྱིས་འགྲོའོ། །ངེས་པའི་ཤེས་པ་ལྷག་གིས་སྐྱེའོ། །དེ་ཙམ་ན་བདུད་ཆོས་ཉིད་དུ་ཆོད། །རྣམ་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར། དུག་ལྔ་སྨན་དུ་འགྱུར། ལྟས་ངན་གཡང་དུ་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་བསྒོམ་པའི་དུས་སུ་ཉམ་ང་དང་བག་ཚ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་བཞག་པར། ལྷ་འདྲེའི་ཐུག་ཆོམ་དང་། འུར་སྒྲ་དང་། རྡེགས་པ་དང་། འཐེན་པ་དང་། སྡིགས་པ་དང་། །སྐད་སྣ་ཚོགས་འདོན་པ་དང་། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་དང་། རི་བསྙིལ་བ་དང་། དེ་ལྟར་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་འོང་སྟེ། དེ་ཙ་ན་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་སེམས་ཉིད་རང་སྣང་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་དགེ་སྦྱོར་གྱི་བསྐུལ་འདེབས་པ་ཡིན་པས། ལུས་ལ་ལུས་སུ་མི་བཟུང་། ལྷ་ལ་ལྷར་མི་བཟུང་། ཆོ་འཕྲུལ་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་མི་བཟུང་། དོན་ཆོས་ཉིད་ལ་ཤེས་པ་གཏད་ལ་ཉམ་ང་བ་དང་བག་ཚ་མེད་པ། སྙེམས་དང་རྟོག་པ་མེད་པར་སེམས་རང་ལུགས་སུ་ཤིག་

༡༢༢

བཤིགས་ལ། བློ་བདེ་འབོལ་ལེ། ཤིག་གེ །ས་ལེ། སིང་ངེ་བ་ལས་ཡིད་རྟེན་མེད། འབྲེལ་མེད། སྐྱོད་ལ་མ་གཡས་མེད་དེས་མེད་དུ་ལྷོད་དེ་བཞག་གོ །དེ་ལྟར་བཞག་པས་ཉམས་དང་རྟོགས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་རྟགས་སུ། བློ་བདེ་འབོལ། ཤེས་པ་བདེ་ཕྲིལ། ཉམས་དགའ་ཡལ། ལུས་སེམས་བདེ་སེང་། བག་དྲོ་འུར་སོང་སྟེ། བྲོ་རྡུང་སྙིང་འདོད། གླུ་ལེན་སྙིང་འདོད། དཀྱུ་མེད་དཀྱུ་སྙིང་འདོད། སྔར་མ་བྱས་པའི་སྤྱོད་པ་བྱེད་སྙིང་འདོད། སྔར་འགྲོ་བར་མ་འདོད་པའི་ལྷ་འདྲེ་འོར་ཆེ་སར་འགྲོ་སྙིང་འདོད་པ་བྱུང་ན། ཤེས་པ་མི་འགེགས་པར་ཤུགས་འབྱུང་ལ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་ལ་རྣལ་དུ་ལྷན་གྱིས་ཕབ་ལ། ལྷོད་ཀྱིས་ཀློད་ལ་མ་ཡེངས་པར་གོང་བཞིན་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། དེ་ཙམ་ན་འདྲེ་ལྷར་ཆོད་པ་མངོན་ནོ། །ཡང་རང་གི་སྙིང་འབྱིན་པ་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་དང་བསྒོམ་འདི་ཚུག་མིན་ཟེར་བ་དང་། ཁྱོད་དུས་འདི་ཙ་ན་འཆི་ཟེར་བ་དང་། དེ་ལ་སོགས་པ་མི་སྙན་པ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཡང་བདེན་སྙམ་པར་མི་བྱ་བར་ཤེས་པ་འབོལ་ལེ་ཤིག་གེ་བཏང་ལ། ཨ་མ་རྩིར། བློ་རྒྱར་བསྐྱེད་ལ་བཞག་གོ །ཉམ་ང་དང་བག་ཚ་མེད་ཅིང་སྙེམས་དང་རྟོག་པ་མེད་པར་བཞག་གོ །ལོག་ལྟ་ཡང་དག་ཏུ་ཆོད་པའི་དུས་སོ། །ཡང་རྨི་ལམ་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་འོང་སྟེ། བྲག་གཡང་གི་ཁ་ནས་རྦབ་ལ་ལ་འདྲིལ་ལ་ཁད་པ་དང་། གཅོང་རོང་དང་། ནགས་འདབ་དང་། མཚོར་ཆུངམཆོངས་པ་དང་། ཆུ་ཆེན་པོ་དང་། མེ་ལྕེ་ཆེན་པོ་དང་། རླུང་ནག་འཚུབ་མ་དང་། རི་ཉིལ་བ་དང་། རྦབ་མང་པོ་དང་། དོང་དུ་བཅུག་པ་དང་། ཤྭ་འུདའོད་ཀྱིས་ཁྱེར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པའོ། །ཡང་མི་མང་པོས་དེད་པ་དང་། མཚོན་ཐོགས་པས་གསོད་པ་དང་། གཅན་ཟན་མང་པོས་རྨུགས་པ་དང་། བྱོལ་སོང་མང་པོས་བརྡུང་བ་དང་། རི་དྭགས་ཀྱི་ཚོགས་མང་པོ་དང་། བྱ་དང་། ཤ་སྦྲང་དང་། ཉ་དང་། སྦལ་ལྕོངས་དང་།

༡༢༣

སྡོམ་དང་། རྩང་པ་དང་། རྟ་དང་། བ་ལང་ལ་སོགས་པས་ལུས་ལ་གནོད་པ་བསྐྱལ་བ་རྨི་ནས། རྨི་ལམ་བཟང་ངན་ཅི་ཡང་འོང་བས་གང་ལའང་རྙོག་པར་མི་བཟུང་སེམས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་། སྒོམ་གྱི་བསྐུལ་མར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཉམ་ང་བ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་སྙེམ་མེད་རྟོག་མེད་དུ་ཅི་ཡང་དྲན་པས་མ་བཟུང་བར་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་ལ་བཞག །རྨི་ལམ་བཟང་ངན་ཅི་བྱུང་ཡང་། རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ། བག་ཆགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན། ཡང་དག་པར་གང་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ཡང་སེམས་རྟོག་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་རང་ཞི་རང་དག་རང་གྲོལ་དུ་བློའི་སྙེམས་ཤིགས་ཀྱིས་བཤེགས་ལ་རིག་པ་སྟོང་གསལ་དུ་བཞག་གོ །དེས་སེམས་བདེ་ལྡན། ཤེས་པ་དགའ་ཡལ། བག་དྲོ་འུར་འགྲོ། དེ་ལྟར་རིག་པ་ནམ་མཁའ་དག་པའི་དཀྱིལ་བཞིན་སྟོང་སངས་ཀྱིས་སོང་བའི་དུས་སུ། སྣང་བ་འཛིན་མེད་དུ་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །རྨི་ལམ་གྱི་རྟོག་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་འཆར་བའོ། །ཡང་སྙིང་མི་དགའ་བ་དང་། འགྲོ་འདོད་པ་དང་། །ཚིག་པ་ཟ་བ་དང་། རྣལ་མར་སྡོད་སྙིང་མི་འདོད་པ་དང་། དགེ་སྦྱོར་བྱེད་སྙིང་མི་འདོད་པ་དང་། སེམས་རྟོག་པ་དུ་མ་ལ་འཕྲོ་ཞིང་རང་ལུགས་སུ་མི་གནས་པ་བྱུང་ན། ཤེས་པ་ཡེངས། སེམས་ལ་བདུད་ཞུགས་པ་ཡིན་པས། དེ་ཟློག་པ་ནི། །སེམས་ཉིད་རང་ཡིན་པས་བདུད་ལོག་ན་གྲུབ་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། སེམས་གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་ལ་ཤེས་པ་རང་ལུགས་སུ་ལྷན་གྱིས་བཞག །དེ་ལྟར་བཞག་པས་སེམས་རྟོག་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་རང་གྲོལ་སོང་ནས་ཤེས་པ་བདེ་སེང་། བག་དྲོ་འུར། ཉམས་དགའ་ཡལ་འགྲོ། །དེའི་དུས་སུ་རྣམ་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་བའོ། །རང་གི་ཡིད་ལ་འདོད་ཡོན་གྱི་སྣང་བ་དགའ་མི་དགའ་དང་། ལེགས་ཉེས་དང་། བསྟོད་སྨད་དང་། བཟང་ངན་དང་། ཡིན་མིན་དང་། བདེ་

༡༢༤

སྡུག་དང་། དགྲ་གཉེན་དང་། ནོར་རྫས་དང་། བདག་གཞན་དང་། རེ་དོགས་དང་། གཙང་རྨེ་དང་། ཉམ་ང་བག་ཆ་ཇི་བྱུང་ཡང་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ། སེམས་རྟེན་མེད་རང་གྲོལ་ཆེན་པོའ་ངང་དུ་ཅོག་བཞག་པས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་དུ་ཁྲོལ་གྱིས་འགྲོ། དེ་ཙམ་ན་གཉིས་སྣང་ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་དུ་ཆོད་པ་འོང་། ཡང་གོང་བཞིན་བསྒོམས་པས་ཡི་དམ་ལྷས་ལུང་སྟོན་པ་དང་། ལྷ་དང་ལྷ་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་པ་འབུལ་བ་དང་། འདོད་ཡོན་གྱི་རྣམ་པ་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང་། དངོས་དང་རྨི་ལམ་དུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང་། ཉམས་དང་དྲོང་རྟགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྟོན་པ་བྱུང་ཡང་དགའ་བའི་སེམས་མི་བྱ་བར་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐུ་ལ་འདེབས་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཆོས་ཉིད་གསལ་བ་ཆེན་པོར་བློ་རྒྱ་བསྐྱེད་ནས། རིག་པ་སྟོང་གསལ་གྱི་ངང་དུ་སེམས་མ་གཡོས་པར་སལ་ལེ་སིང་དེ་བཞག་གོ །དེས་ཉམས་ལ་བོགབོགས་ཐོན་ནས་བདེ་སྟོང་གི་ངང་ལ་རིག་པ་རྩ་བྲལ་དུ་གནས་པ་དང་། དེ་ཙ་ན་དགའ་བྲོད་ཀྱི་བདུད་སྐྱེ་མེད་དུ་ཆོད་པའོ། །ཡང་རིགས་དྲུག་གི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ལ་མཐོ་རིས་གསུམ་བདེ་སྡུག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་དུཿཁའི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཡེ་གདོད་མ་ནས་མ་བྱུང་། མ་སྐྱེས་པའི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཉམ་ང་དང་། བག་ཚ་དང་། སྙེམས་དང་། རྟོག་པ་མེད་པར་སེམས་རང་ལུགས་སུ་རྣལ་མའི་སྟེང་དུ་བཞག་པས། །ཤེས་པ་བདེ་སྟོང་གསལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་རང་གྲོལ་དུ་ཆོད་དོ། །དེ་ཡང་ཡུམ་ཆེན་ལས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཞིག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་པ་དང་། འཆང་པབ་དང་། ཀློག་

༡༢༥

པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི། དམ་གྲོག་ན་འདུག་གམ། གཡང་ས་དང་། བྱ་སྐྱིབས་དང་། གཅོང་རོང་དུ་འདུག་ཀྱང་རུང་སྟེ། བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཉམ་ང་བ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྙེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་པ་དང་། ཡང་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བ་མ་འགག་པའི་ཆ་ནས་བདེ་སྡུག་དང་ཆོ་འཕྲུལ་ཅི་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ། ཉམ་ང་བ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་བསྒོམ་པ་གནས་ལུགས་ལ་བཞག་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་པས། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་དང་རྩལ་དུ་འཆར་བའོ། །གལ་ཏེ་བསྒོམས་པས་སྐྱོན་བྱུང་ན། སྒོམ་གྱི་སྐྱོན་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཡིན་ཏེ། དེའང་བྱིང་བ་ནི། འབྱུང་བའི་བྱིང་རྟགས། བར་ཆད་ཀྱི་བྱིང་རྟགས་སོ། དེ་ལ་འབྱུང་པའི་བྱིང་རྟགས། ལུས་ལྕི་ལ་ཤེས་པ་མི་གསལ་ན་སའི་བྱིང་རྟགས་ཡིན། ཤེས་པ་མི་གསལ་ལ་གྲང་ཤུམ་བྱེད་ན་ཆུའི་བྱིང་རྟགས་ཡིན། ཤེས་པ་མི་གསལ་ལ་རྔམ་ཞིང་འགྲོ་འདོད་ན་རླུང་གི་བྱིང་རྟགས་ཡིན། སེམས་ཉོག་ལ་མ་གོ་ན། དྲོད་ཆེ་རྡུལ་བྱུང་ན་མེ་ཡི་བྱིང་རྟགས་ཡིན། དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞི་གང་གིས་བྱིང་ཡང་། ཀོག་གིས་ལངས་ལ། ལུས་བསྲང་། རྐང་པ་གཤིབ། ལག་པ་སྤྱི་བོར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། ཕྱི་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་བཞི་ནང་གི་འབྱུང་བ་བཞི་ལ་བསྟིམ། ཕྱི་ནང་གི་འབྱུང་བ་བཞི་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟིམ། སེམས་ནམ་མཁའ་ལ་ཕྱད་ཀྱིས་བཏང་ལ། ཤེས་པ་རྟེན་མེད་རིག་པ་ཡུལ་མེད། རྟོག་མེད་རང་གསལ་ཆེན་པོའ་ཀློང་དུ་གསལ་སིང་ངེ་བཞག་པས་བྱིང་བ་སངས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ཡུམ་ལས། ས་ནི་ཆུ་ལ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ། །ས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ནང་ན་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ། །ས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་བར་ན་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་། ཆོས་ཉིད་ནི་སེམས་ལ་གནས་སོ། །

༡༢༦

ནམ་མཁའ་ནི་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །སེམས་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱིང་བ་ལས་བསལ་ནས་ཤེས་པ་རང་ལུགས་སུ་ཕབ་ལ་ལྷན་གྱིས་བཞག་གོ །གཉིས་པ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་བྱིངས་རྟགས་ནི། །གཉིད་ཆེ། ཤེས་པ་ཉོག །ཡང་ན་སྙིང་མི་དགའ་སེམས་རང་བཞིན་དུ་མི་གནས། དབུགས་རྔམས་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་གདབ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བྱ། ལུས་དང་། ནད་དང་། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འདྲེ་ལ་བྱིན་ལ། ཡ་ང་བའི་སར་ལུས་གཅེར་བུར་ཕྱུང་སྟེ་མཆོང་རྒྱུག་བྱ། ལུས་གཅུ། སྨྱེད། བསྐུམ། ཟློག་སྤྱོད་དྲན་ཚད་བྱས་པའི་རྗེས་ལ་ལུས་སེམས་དད་དལ་བྱས་པས་ཤེས་པ་ལྷན་གྱིས་འགྲོ། དེ་ནི་བྱིང་བ་བཅོས་པའོ། །བསྒོམ་སྐྱོན་གཉིས་པ་རྒོད་པ་ནི། སེམས་རང་ལུགས་སུ་མི་གནས་པར་ཤེས་པ་འཕྲོར་འོང་། དེ་ལ་གཉེན་པོ་ཤེས་བཞིན་གྱི་བྱ་ར་བཏང་སྟེ། འཕྲོ་བའི་མཁན་པོ་ལ་བལྟས་པས། མཁན་པོ་རང་གི་སེམས་སུ་འདུག་པ་རང་གིས་ངོས་ཟིན་པ་དང་། ཏུར་གྱིས་དྲན་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱལ་གྱིས་བཏང་། ལྷུག་གིས་ཀླུགས་ལ་ཅོག་གིས་བཞག །ཤེས་པ་ཁ་ནང་དུ་བལྟས་ལ། ཡིད་དྲན་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་ལྷན་གྱིས་བཞག །དེས་མ་ཞི་ན་ཇི་ཙམ་འབྲོ་ནུས་པ་ལྟ་སྟེ། ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་ལ་འཕྲོར་གཞུག་གོ །དེ་ལྟར་བཏང་བས་སླར་འགྲོ་ས་མ་རྙེད་པར་ཤེས་པ་ལྷན་གྱིས་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། བྱིན་རྒོད་གཉིས་སྐྱོན་གང་ཆེ་ན་བྱིང་བ་སྐྱོན་ཆེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། བྱིང་བ་གཏི་མུག་ཤས་ཆེ། རྒོད་པ་ཡེ་ཤེས་ཤས་ཆེ་བས་སོ། །དེས་ན་གནས་ལུགས་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་སྟེང་དུ་ལྷན་གྱིས་བཞག་པའི་ཆེ་བས་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་དུ་ཆོད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་ལ་ཤེས་པ་འཕྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རྒོད་པའི་ཆ་ཡིན་པས། དྲན་པས་འཛིན་པ་གལ་ཆེ་བས། སེམས་སྤྲོས་པ་མེད་

༡༢༧

པའི་ངང་དུ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་སྟོང་པའོ་ཞེས་པའམ་མི་སྟོང་ངོ་ཞེས་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྲོས་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་གནས་ལུགས་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དོན་ལ་ཡེངས་མེད་དུ་ཉམས་སུ་བླང་ངོ་། །ལར་འགལ་རྐྱེན་གང་བྱུང་བའི་དུས་སུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ལུས་ལ་བསྡུ། ལུས་སེམས་ལ་བསྡུ། སེམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བཏང་བ་ནི་གདམས་ངག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་པའི་ངང་ལ་བཞག་པས། རིག་པ་ཟིན་ནས་བདེ་ལྷན་གྱིས་འགྲོ། །ཉམས་མྱོང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྐྱེའོ། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བདེ་བར་ཆོད་པའོ། །དེ་ལྟར་བདུད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་བཅད་ཅིང་བསྒོམས་པས། །དྲོད་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། སྦྱོར་བ་ཕྱིའི་དྲོད་ལུས་ཡོད་དུ་མི་ཚོར་བ་དང་ན་ཚ་དང་བྲལ་པབ་འབྱུང་། མཚན་མ་ནང་གི་དྲོད་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་མི་ཚོར་བ་དང་རྣམ་རྟོག་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། གསང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དྲོད་སེམས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་ལྷན་ནེ་སོང་ནས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་གསལ་སྟོང་གི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ལ་ཚེགས་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་བར་དོ་ངང་གིས་འབྱོངས་ཏེ། དེ་ཡང་རང་བཞིན་གནས་པའི་བར་དོ་ད་ལྟ་ཡིན་པས། དུས་འདི་ཉིད་དུ་གོམས་པར་བྱས་ནས། བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་ཉམས་ལེན་གྱི་བསྐུལ་མའམ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་ཤེས་ཏེ། རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཉམས་སུ་བླངས་པས། སེམས་ལ་རྟོག་པ་བཟང་ངན་གང་ཡང་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མི་གཡོ་བར་འདུག་ཙམ་ན་ད་ལྟའི་བར་དེ་འབྱོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་བླངས་ཙ་ན། །དེས་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་རྨི་ལམ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤེས་ནས། གཉིད་སད་པ་མ་ཚོར་བ་ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་ངང་ལ་གསལ་

༡༢༨

སིང་ངེ་བ་འདུག་ན་རྨི་ལམ་གྱི་བར་དོ་འབྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གོམས་པས་འགྲོ་མཐུད་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་པས་འཆི་ཁའི་དུས་སུ་ནད་དམ་པོས་ཟིན་ནས་ལངས་འདུག་མི་ཤེས། སྣང་བ་ནི་མ་ནུབ། འཆི་བར་ནི་ཤེས་ཙམ་ན་ཆོད་དགོས་པ་ཡིན་པས། ཉམས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ལྕོགས་ན་དངོས་སུ་བྱ། མ་ལྕོགས་ན་ཡིད་ཀྱིས་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་བྱ། གསོལ་བ་བཏབ་ལ་ལུས་མཆོད་པར་འབུལ། །སེམས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ནས་ཆགས་མེད་ཞེན་མེད་དུ། ཉམ་ང་བག་ཚ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཡིད་གཉིས་མེད་པར། སྒོམ་ལ་ཉམས་མྱོང་། ཆོས་ཉིད་རང་ལུགས་ཀྱི་ངང་ལ་བློ་མ་ཡིངས་པར་བཞག །གང་ལ་ཡང་སྙེམས་དང་ཆགས་ཞེན་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་མི་འགྱུར་བའི་ངང་ལ་བློ་ལྷན་ནེ་གནས་པ་ལ་དབུགས་ཆད་ན་འཆི་ཁའི་བར་དོ་འབྱོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དབུགས་ཆད་མ་ཐག་ཏུ་རང་བཞིན་གྱི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འཆར་བ་དེ་ངོས་ཟིན་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་གནས། དེ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཙམ་ན། རང་བཞིན་སྐྱེ་འགགས་མེད་པའི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་ལ་སེམས་རང་ས་ཟིན་པར་བྱའོ། །དེའི་ངང་ནས་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་དོན་མཛད་པའོ། །དེས་ན་སྲིད་པའི་བར་དོ་འབྱོངས་པ་ཡིན་ཏེ། མངལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱུན་ཆད། འཁོར་བ་ཆོས་ཉིད་དུལ་ཟློས་པའོ། །དེ་ལ་མིང་བཏགས་ན། ངལ་སོས། ཆད་པ་བཏང་། དབུགས་ཕྱིན། བྱ་བ་བྱས། བྱེད་པ་བྱས། ཟག་བཟད། ཁུར་བོར། །རང་གཞན་གྱི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ། །ཨར་ཧན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་བསྒོམ་པ་གནས་ལུགས་ལ་བཞག་པའི་གདམས་པའོ། །ལྔ་པ་ལྟ་བ་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་ཤོར་བའི་གདམས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདུད་ངོས་བཟུང་བ་དང་། བདུད་ཆོས་ཉིད་དུ་བཅད་ནས་ལམ་དུ་ཁྱེར་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩ་བའི་

༡༢༩

བདུད་དང་། ཡན་ལག་གི་བདུད་དང་། །རྩ་བའི་བདུད་ལ་བཞི། ཕུང་པོ་དང་། ལྷའི་བུ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། འཆི་བདག་གི་བདུད་དོ། །ཡན་ལག་གི་བདུད་ལ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མངོན་ཞེན་གྱི་བདུད། །བར་ཆད་བཏང་བ་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་བདུད། ཐོགས་བཅས་དངོས་ཀྱི་བདུད། །ཐོགས་མེད་ཡིད་ཀྱི་བདུད། ཡོན་ཏན་གཡེང་བའི་བདུད། ཉམས་མྱོང་རློམས་སེམས་ཀྱི་བདུད། རིག་པ་ཁུ་འཕྲིག་གི་བདུད། རྣམ་རྟོག་ཕྲ་བའི་བདུད། ང་རྒྱལ་རློམས་སེམས་ཀྱི་བདུད། ཕྲག་དོག་གཞན་སྨོད་ཀྱི་བདུད། ཤེས་པ་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་བདུད། བཏང་སྙོམས་ལེ་ལོའ་བདུད། ཞེ་སྡང་ཁོང་ཁྲོའི་བདུད། འདོད་ཆགས་ལོག་འཚོའ་བདུད། ཤེས་པ་གཡམ་ཁྱེར་གྱི་བདུད། ཡི་མུག་གཉའ་གཅོག་གི་བདུད། ཁོལ་ཙེ་ཨ་འཐས་ཀྱི་བདུད། ཁ་གཏོགས་འབྱུང་པོའ་བདུད་དོ། །གཉིས་པ་བདུད་དེ་དག་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་ནི། དབང་པོ་རབ་ཀྱིས་བདུད་གང་བྱུང་ཉམ་ང་བག་ཚ་མེད་པར་རྟོག་མེད་མཉམ་པའི་ངང་ལ་བཞག་གོ །འབྲིང་གིས་ཚོར་བ་པོས་བཙལ་ཏེ། བདུད་རང་གི་སེམས་སུ་ཤེས། སེམས་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་བཞག་གོ །དབང་པོ་ཐ་མས། ལུས་ལ་གནོད་པའི་བགེགས་ལ་ལིང་གིས་བྱིན་ལ། སེམས་དྲན་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་ཡིད་ལ་བྱར་མེད་པར་བཞག་གོ །དེ་ཡང་ལུས་ལ་ལུས་སུ་མི་བཟུང་། ནད་ལ་ནད་དུ་མི་བཟུང་། འདྲེ་ལ་འདྲེར་མི་བཟུང་། བར་གཅོད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་ཕྱལ་གྱིས་བཏང་། ཅོག་གིས་གཞོག །ཤིགས་ཀྱིས་བཤིག །འབོལ་གྱིས་གཞོག །ལྷོད་ཀྱིས་གློད། ལྷུགས་ཀྱིས་ཀླུག །སྟོང་སང་ངེ། བདེ་འབོལ་ལེ། གསལ་སིང་ངེ། ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་བྱར་མེད་པའི་ངང་ལ་བཞག་གོ །དེ་ཡང་སྡུད་པ་ལས། ཤེས་རབ་ལྡན་པས་མཉམ་ཉིད་གནས་པར་ཤེས་པར་བྱ། ཞེས་སོ། །དེས་ན་སེམས་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་

༡༣༠

ལ་མ་ཡེངས་པར་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་མ་ཡེངས་པར་བྱས་པས་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩལ་དང་ནུས་པ་འབྱུང་སྟེ། ནད་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱིན་རླབས་བྱེད་ན། འདྲེ་དང་ནད་པ་མི་དམིགས་པར་བསྒོམས་ལ། གང་ན་སར་ཕྱག་གིས་བྱབས། ཕུ་བཏབ། མཆིལ་མ་གདབ། ནད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་བསམ་ལ། གང་ལ་ཡང་མ་གྲུབ་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངང་ལ་སེམས་བཞག་ལ། སྐྱབས་འགྲོ་བྱ། གསོལ་བ་གདབ། གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བདུད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་བཅད་ནས་ལམ་དུ་ཁྱེར་བ་ལ། ལྟ་བ་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་ཤོར་བར་དོན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུད་ཀྱི་གཅོད་ཡུལ་ལས། ཉིང་ཚོམས་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ། བཀའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པས་དགོངས་པ་གྲོལ་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཇོ་མོ་ལབ་ཀྱི་སྒྲོན་མས་གསུངས་པ་རྫོགས་སོ།།

{{#cargo_store: _table=WyliePageContent

|TibetanContent=

༡༡༦

༈ ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་བདུད་ཀྱི་གཅོད་ཡུལ་ལས་ཉིང་ཚོམ་བཞུགས། ༈ རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་ཡུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དགོངས་པ་འགྲོལ་བའི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མ་ཇོ་མོ་ལབ་ཀྱི་སྒྲོལ་མས་གསུངས་པ་འདི་ལ་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་གདམས་ངག་དང་། །སེམས་ངོས་བཟུང་བའི་གདམས་ངག་དང་། བྱིན་རླབས་ལུས་སེམས་ཕྲལ་བའི་གདམས་ངག་དང་། །སྒོམ་པ་གནས་ལུགས་ལ་བཞག་པ་དང་། ལྟ་བ་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་ཤོར་བ་དང་ལྔའོ། །དང་པོ་ལ་བཅུ་སྟེ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། སྡོམ་པ་བཟུང་བ་དང་། གསོལ་བ་གདབ་པ་དང་། ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབུལ་བ་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་སྐྱབས་འགྲོ་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་པ་དང་། སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། དེ་དག་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བའོ། །གཉིས་པ་སེམས་ངོས་བཟུང་བ་ནི། དེའང་ཚེ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས། དུས་ད་ལྟ་ཡན་ཆད་དུ་ཁམས་གསུམ་དུ་འཁོར་ཞིང་རྒྱུད་དྲུག་ཏུ་འཁྱམས་པ་འདི་ཅི་ལས་བྱུང་ན། རང་གིས་རང་ངོ་མ་ཤེས། བླ་མའི་གདམས་ངག་གིས་མ་ཟིན། རང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་འབད་རྩོལ་ཆུང་བ་དང་གསུམ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ཕན་ཆད་ཀྱང་ཤེས་རིག་ཡན་པར་བཏང་ནས་བླ་མའི་གདམས་ངག་ལ་ནན་ཏན་མ་བྱས་ན། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ལས་མི་ཐར་བས། རང་དད་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པར་བྱས་ལ། དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས། བཏང་སྙོམས་དང་ལེ་ལོའ་དབང་དུ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གཏང་བར་བླ་མ་དམ་པའི་གདམས་ངག་དང་། རྒྱལ་བའི་ལུང་ཟབ་མོ་ཀུན་ཐོས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས། ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་

༡༡༧

སེམས་རིན་པོ་ཆེ་བསྒོམ་དགོས། དེ་ལ་དང་པོ་སེམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ངོས་ཟིན་དགོས། དེ་ལ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ངོས་འཛིན་པ་དང་། བཞག་ཐབས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ངོས་བཟུང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་དང་པོ་རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་། བར་དུ་རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྐྱེད། ཐ་མ་སྐྱེ་འཇིག་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་དེ། ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། མཚན་ཉིད་འདི་ཡིན་བསྟན་དུ་མེད་པ། རང་བཞིན་གསལ་ཞིང་གསལ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་དོན་འདུས་མ་བྱས་པ། །དེ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཡུམ་ཆེན་ལས། སེམས་ནི་འགྱུར་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། སེམས་ནི་སེམས་མ་མཆིས་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བའོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་བཞག་ཐབས་བསྟན་པ་ལ་བདུན་ཏེ། མ་བཅོས་པར་བཞག་པ། མ་བསླད་པར། མ་བསྐྱུར་བར། མ་ཡེངས་པར། རང་ལུགས་སུ། རང་སོར། གཉུག་མར་བཞག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡེ་ནས་གནས་པའི་དོན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཤེས་པ་རང་ལུགས་སུ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་ལ། འབོལ་ལེ། ཤིག་གེ། སིང་ངེ་། གསལ་ལེ། ཡེར་རེ། ཕྱོགས་མེད་དུ་གསལ་ལེ། རིག་མེད་དུ་ཁྱབ་བེ། སིང་ངེ་། ཕྱལ་ལེ། དགའ་ཡལ་ལེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ལ་ཡང་སེམས་མ་ཤོར་བར་བདེ་སང་ངེ་བ་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་རྣམ་རྟོག་གིས་མ་བསླད་པར་བཞག་པ་ནི། རང་གི་སེམས་མ་བཅོས་པའི་ངང་ལ་ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ། དགའ་མི་དགའ་དང་། བདེ་སྡུག་དང་། ཚ་གྲང་དང་། བཟའ་བཏུང་དང་། དགྲ་གཉེན་དང་། བདག་གཞན་དང་། འདོད་ཡོན་གྱི་ཞེན་པ་དང་། འཁོར་འདས་གང་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་འཇོག་པ་ཡིན། །དེ་ཡང་ཡུམ་ལས། གཟུགས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ལས་རྣམ་

༡༡༨

པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་འདྲེ་བར་མི་འགྱུར། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་འདྲེ་བར་མི་འགྱུར། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འདྲེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་དམིགས་པས་མ་བསྒྱུར་པ་བཞག་པ་ནི། རང་གི་སེམས་གང་གིས་ཀྱང་མ་གཡོས་པར་སྙེམས་མེད་དུ་ཁྲེས་སེ་འཇོག་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སེམས་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་སྐྲག་པ་མེད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །ཞེས་སོ། །བཞི་པ་ཚོགས་དྲུག་གི་ཡུལ་ལ་མ་ཡེངས་པར་འཇོག་པ་ནི། སེམས་བསམ་དུ་མེད་པའི་ངང་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བ། དངསདྭངས་པ། བདེ་བ། ཡུལ་བཟང་ངན་གྱི་རྟོག་པ་གང་ལ་ཡང་མ་ཡེངས་པར། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དོན་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བཞག་གོ །དེ་ཡང་ཡུམ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའི་རྟེན་ཅན་ཏེ། དེ་དག་རྟེན་དེ་ལས་མི་འདའ་འོ། །ཞེས་སོ། །ལྔ་པ་རང་ལུགས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བཞག་བྱ་ནི། སེམས་ཀྱི་དྲན་པ་རྣམ་རྟོག་གང་ལ་ཡང་མ་ཤོར་བ་བདེ། སྟོང་། གསལ་བའི་ངང་ལ་ཤེས་པ་རྟེན་མེད་དུ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཡུམ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །དྲུག་པ་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་པར་རང་སོར་འཇུག་པ་ནི། སེམས་ཉིད་ཡེ་ནས་ཆོས་ཉིད་ཇི་བཞིན་པར་གནས་པའི་ངང་ལ་ཧྲིག་གེ་ཡེ་རེ་ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་དམིགས་པའི་དོན་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་གཉུག་མ་ཇི་བཞིན་པར་བཞག་པ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཡེ་ནས་གནས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ལ་བློ་གྱ་གྱུར་མེད་པས་ཁྱབ་བདལ་ཆེན་པོའ་ངང་ལ་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པར་རང་ལུགས་སུ་ལྷན་ནེ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྡུད་པ་ལས། །འདི་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་དབྱེར་མེད་བཅད་དུ་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ངོས་ཟིན་པའི་ངང་ལ་འཇོག་ཤེས་ན། །ཡོན་ཏན་གྱི་རྩལ། ཉམས་

༡༡༩

དང་དྲོད་རྟགས་ལ་སོགས་པ་ཤུགས་ལ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་བྱིན་བརླབས་ལུས་སེམས་དང་ཕྲལ་བའི་གདམས་ངག་ནི། དང་པོ་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད། མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབུལ། བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་གདབ། དེ་ནས་ཀག་གིས་ལངས་ལ། རྐང་པ་གཉིས་གཤིབ་སྟེ་ལག་པ་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས། ལུས་ཀྲིམ་གྱིས་བསྒྲིམ་ཏེ། ཤེས་པ་གཞན་དུ་ཡེངས་སུ་མི་གཞུག་པར། ལུས་སེམས་ལ་གཞིག་འབྲེལ་འདི་ལྟར་བཏང་སྟེ། ལུས་འདི་གཟུགས་ལྦུ་བ་ལྟ་བུ་ཚོར་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། འདུ་ཤེས་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ། འདུ་བྱེད་སྨྲིགསྨིག་སྒྱུ་ལྟ་བུ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒུ་ཤིང་ལྟ་བུ། མི་རྟག་པ། སྡུག་བསྔལ་པབ། མི་གཙང་བ། ཆུ་སེར་རྣག་ཁྲག་གི་རྐྱལ་པབ། རུས་པའི་དུམ་བུ། རྩ་དང་ཆུ་རྒྱུས་ཀྱི་དྲྭ་བ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་ལས། བརྟན་ཞིང་ཐེར་ཟུག་པ། ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་བ་གང་ཡང་མི་འདུག །སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་བར་འདུག་པས། །ལུས་སེམས་ཕྲལ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངང་དུ་བཞག་དགོས་སྙམ་དུ་བསམ་ལ། རང་གི་སེམས་འདི་རྐང་མཐིལ་གཉིས་སུ་ཐིག་ལེ་ལ་ཧྲིལ་བསྡུས་ལ། དེ་ནས་མས་ཡར་ཧྲིལ་ལི་ལི་དྲངས་ལ། ལྟེ་བར་དར་གཅིག་བཟུང་། དེ་ནས་སྙིང་གར་དྲངས། །དེ་ནས་ལྕེ་སྟེང་དུ་དྲངས་ལ་དར་གཅིག་བཟུང་། དེ་ནས་སྤྱི་བོ་ཚངས་པའི་བུ་ག་ཕྱེ་བའི་ནང་ན་ཡར་རླུང་སེམས་འདྲེས་པ་དེ། མདའ་རྒྱངས་གང་ཙམ་དུ་རྒྱང་འཕགས་ལ་ནམ་མཁའི་མཐོངས་སུ་ཕྱལ་གྱིས་བཏང་། ཞེན་མེད་དུ་བཏང་། ཡན་པར་ཐོང་ཐོངས། ལྷུག་པར་ཐོང་ཐོངས། རང་དགར་ཁྱབ་བདལ་དུ་སྟོང་སང་། རིག་པ་ཐོད་རྒལ་རྟེན་མེད་དུ་ཐོང་ཐོངས། འབྲེལ་མེད་དུ་ཐོང་ཐོངས། ཤེས་པ་བདེ་ཕྲིལ་ཕྲིལ་བཤིག །དགའ་ཡལ་ཡལ། བག་དྲོ་འུར་འུར། ནམ་མཁའ་དང་ཤེས་པ་ཀྲུག་

༡༢༠

འདྲྭེས་པའི་ངང་ལ་རིག་པ་སྟོང་སང་ངེ་། ཤེས་པ་གསལ་སེང་ངེ་བཞག་གོ །དེ་ལྟར་བཞག་པས་རིག་པ་ཟིན་པའི་རྟགས་སུ། འཕར་བ་དང་། འདར་བ་དང་། དངང་པབ་དང་། རྒོད་པ་དང་། འཕྱོང་བ་དང་། འདྲོག་པ་དང་། །སྐད་སྣ་ཚོགས་འདོན་ཞིང་བླ་མའི་དྲུང་དུ་ཅི་མཉེས་འབྱུང་སྟེ་ཉམས་སྐྱེས་པའོ། །ཉམས་སྐྱེས་ན་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་བཞི་གང་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་ངང་ལ་རྒྱུན་དུ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་དུ་ཐག་ཆོད་པ་ལྟ་བའོ། །དེའི་ངང་ལ་མ་ཡེངས་པ་བསྒོམ་པའོ། །དེའི་ངང་ལས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་འཁྱེར་ཤེས་པ་སྤྱོད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་མཉམ་པར་གྱུར་པ་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལྟར་ལུས་ལ་ན་ཚ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆགས་སེམས་གང་བྱུང་ཡང་དེ་ལྟར་ལམ་དུ་འཁྱེར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་སྒོམ་པ་གནས་ལུགས་ལ་བཞག་པ་ནི། དང་པོ་བླ་མའི་གདམས་ངག་ཐོབ་ཅིང་བྱིན་རླབས་ཞུགས་པར་བྱས་ནས། བསྒོམ་པའི་གནས་ནི། དུར་ཁྲོད་དམ། ནགས་ཚལ་ཆེན་པོའམ། འཆད་གསེབ་བམ། ཤིང་གཅིག་གམ། རེ་རུལ་ལམ། ལྷ་ཁང་རྙིང་པའམ། མཚོ་དབུས་སམ། གངས་སམ། ལྷ་འདྲེ་ཆེ་བའི་སར་ཕྱིན་ནས། བསྒོམ་པ་ནི། ཤེས་པ་སྔར་གྱི་བསྒྲིམ་པ་དེ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་ལ། ཅོག་གིས་བཞག་གོ །དེ་ཡང་མ་ཇོ་མོའ་ཞལ་ནས། ཀྲིམ་གྱིས་བསྒྲིམ་ལ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད། ཤིགས་ཀྱིས་བཤིགས་ལ་ཕྱལ་གྱིས་ཐོང་། ལྷུགས་ཀྱིས་ཀླུག་ལ་ཅོག་གིས་ཞོག །བསྒོམ་པའི་བཞག་ས་དེ་ན་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པས། ལུས་ལ་ལུས་སུ་མི་བཟུང་བར་སོག་ཕོན་ཐག་པ་ཆད་པ་ལྟར། འབོལ་ལེ། ཤིག་གེ །རེ་དོགས་མེད་པར་བཞག །སེམས་རང་ལུགས་སུ་ཉམ་ང་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་བཞག་གོ །ཚོགས་དྲུག་གི་ངང་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་སྙེམ་མེད་རྟོག་པ་མེད་པར་བཞག་གོ །ཡིད་

༡༢༡

གཉིས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་བཞག །ཤེས་པ་བདེ་ལྷན་ནེ། གསལ་སིང་ངེ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བཞག་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། ལྷ་འདྲེ་གདུག་པ་ཅན་མ་བཟོད་པར་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱུང་ན་སེམས་ཟིན་ནས་བྱིན་བརླབས་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོ་འཕྲུལ་བྱུང་བ་ལ། །འདར་ཡེད་བྱུང་ན་སེམས་ཡེངས་བའི་རྟགས་ཡིན་པས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ལུས་ལྷ་འདྲེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བྱིན་ལ། །སེམས་ལྷོད་ཀྱིས་ལྷོད་ལ། ཨམ་རྩིར་ཤེས་པ་རྒྱ་བསྐྱེད་ལ་བཞག་གོ །ཉམ་ང་བག་ཚ་མེད་པར་བཞག །སྙེམས་དང་རྟོག་པ་མེད་པར་བཞག །རེ་བ་དང་དོགས་པ་མེད་པར་བཞག་གོ །ཡང་ན་སེམས་ངོས་འཛིན་གྱི་བཞག་ཐབས་བདུན་ཤེས་པར་བྱས་ལ་བཞག་གོ །དེ་ལྟར་བཞག་པས་ཉམས་དགའ་ཡལ། སེམས་བདེ་ལྷོད། །བག་དྲོ་འུར། ཤེས་པ་བདེ་སིང་། བློ་བདེ་འབོལ་གྱིས་འགྲོའོ། །ངེས་པའི་ཤེས་པ་ལྷག་གིས་སྐྱེའོ། །དེ་ཙམ་ན་བདུད་ཆོས་ཉིད་དུ་ཆོད། །རྣམ་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར། དུག་ལྔ་སྨན་དུ་འགྱུར། ལྟས་ངན་གཡང་དུ་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་བསྒོམ་པའི་དུས་སུ་ཉམ་ང་དང་བག་ཚ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་བཞག་པར། ལྷ་འདྲེའི་ཐུག་ཆོམ་དང་། འུར་སྒྲ་དང་། རྡེགས་པ་དང་། འཐེན་པ་དང་། སྡིགས་པ་དང་། །སྐད་སྣ་ཚོགས་འདོན་པ་དང་། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་དང་། རི་བསྙིལ་བ་དང་། དེ་ལྟར་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་འོང་སྟེ། དེ་ཙ་ན་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་སེམས་ཉིད་རང་སྣང་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་དགེ་སྦྱོར་གྱི་བསྐུལ་འདེབས་པ་ཡིན་པས། ལུས་ལ་ལུས་སུ་མི་བཟུང་། ལྷ་ལ་ལྷར་མི་བཟུང་། ཆོ་འཕྲུལ་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་མི་བཟུང་། དོན་ཆོས་ཉིད་ལ་ཤེས་པ་གཏད་ལ་ཉམ་ང་བ་དང་བག་ཚ་མེད་པ། སྙེམས་དང་རྟོག་པ་མེད་པར་སེམས་རང་ལུགས་སུ་ཤིག་

༡༢༢

བཤིགས་ལ། བློ་བདེ་འབོལ་ལེ། ཤིག་གེ །ས་ལེ། སིང་ངེ་བ་ལས་ཡིད་རྟེན་མེད། འབྲེལ་མེད། སྐྱོད་ལ་མ་གཡས་མེད་དེས་མེད་དུ་ལྷོད་དེ་བཞག་གོ །དེ་ལྟར་བཞག་པས་ཉམས་དང་རྟོགས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་རྟགས་སུ། བློ་བདེ་འབོལ། ཤེས་པ་བདེ་ཕྲིལ། ཉམས་དགའ་ཡལ། ལུས་སེམས་བདེ་སེང་། བག་དྲོ་འུར་སོང་སྟེ། བྲོ་རྡུང་སྙིང་འདོད། གླུ་ལེན་སྙིང་འདོད། དཀྱུ་མེད་དཀྱུ་སྙིང་འདོད། སྔར་མ་བྱས་པའི་སྤྱོད་པ་བྱེད་སྙིང་འདོད། སྔར་འགྲོ་བར་མ་འདོད་པའི་ལྷ་འདྲེ་འོར་ཆེ་སར་འགྲོ་སྙིང་འདོད་པ་བྱུང་ན། ཤེས་པ་མི་འགེགས་པར་ཤུགས་འབྱུང་ལ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་ལ་རྣལ་དུ་ལྷན་གྱིས་ཕབ་ལ། ལྷོད་ཀྱིས་ཀློད་ལ་མ་ཡེངས་པར་གོང་བཞིན་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། དེ་ཙམ་ན་འདྲེ་ལྷར་ཆོད་པ་མངོན་ནོ། །ཡང་རང་གི་སྙིང་འབྱིན་པ་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་དང་བསྒོམ་འདི་ཚུག་མིན་ཟེར་བ་དང་། ཁྱོད་དུས་འདི་ཙ་ན་འཆི་ཟེར་བ་དང་། དེ་ལ་སོགས་པ་མི་སྙན་པ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཡང་བདེན་སྙམ་པར་མི་བྱ་བར་ཤེས་པ་འབོལ་ལེ་ཤིག་གེ་བཏང་ལ། ཨ་མ་རྩིར། བློ་རྒྱར་བསྐྱེད་ལ་བཞག་གོ །ཉམ་ང་དང་བག་ཚ་མེད་ཅིང་སྙེམས་དང་རྟོག་པ་མེད་པར་བཞག་གོ །ལོག་ལྟ་ཡང་དག་ཏུ་ཆོད་པའི་དུས་སོ། །ཡང་རྨི་ལམ་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་འོང་སྟེ། བྲག་གཡང་གི་ཁ་ནས་རྦབ་ལ་ལ་འདྲིལ་ལ་ཁད་པ་དང་། གཅོང་རོང་དང་། ནགས་འདབ་དང་། མཚོར་ཆུངམཆོངས་པ་དང་། ཆུ་ཆེན་པོ་དང་། མེ་ལྕེ་ཆེན་པོ་དང་། རླུང་ནག་འཚུབ་མ་དང་། རི་ཉིལ་བ་དང་། རྦབ་མང་པོ་དང་། དོང་དུ་བཅུག་པ་དང་། ཤྭ་འུདའོད་ཀྱིས་ཁྱེར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པའོ། །ཡང་མི་མང་པོས་དེད་པ་དང་། མཚོན་ཐོགས་པས་གསོད་པ་དང་། གཅན་ཟན་མང་པོས་རྨུགས་པ་དང་། བྱོལ་སོང་མང་པོས་བརྡུང་བ་དང་། རི་དྭགས་ཀྱི་ཚོགས་མང་པོ་དང་། བྱ་དང་། ཤ་སྦྲང་དང་། ཉ་དང་། སྦལ་ལྕོངས་དང་།

༡༢༣

སྡོམ་དང་། རྩང་པ་དང་། རྟ་དང་། བ་ལང་ལ་སོགས་པས་ལུས་ལ་གནོད་པ་བསྐྱལ་བ་རྨི་ནས། རྨི་ལམ་བཟང་ངན་ཅི་ཡང་འོང་བས་གང་ལའང་རྙོག་པར་མི་བཟུང་སེམས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་། སྒོམ་གྱི་བསྐུལ་མར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཉམ་ང་བ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་སྙེམ་མེད་རྟོག་མེད་དུ་ཅི་ཡང་དྲན་པས་མ་བཟུང་བར་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་ལ་བཞག །རྨི་ལམ་བཟང་ངན་ཅི་བྱུང་ཡང་། རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ། བག་ཆགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན། ཡང་དག་པར་གང་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་ཡང་སེམས་རྟོག་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་རང་ཞི་རང་དག་རང་གྲོལ་དུ་བློའི་སྙེམས་ཤིགས་ཀྱིས་བཤེགས་ལ་རིག་པ་སྟོང་གསལ་དུ་བཞག་གོ །དེས་སེམས་བདེ་ལྡན། ཤེས་པ་དགའ་ཡལ། བག་དྲོ་འུར་འགྲོ། དེ་ལྟར་རིག་པ་ནམ་མཁའ་དག་པའི་དཀྱིལ་བཞིན་སྟོང་སངས་ཀྱིས་སོང་བའི་དུས་སུ། སྣང་བ་འཛིན་མེད་དུ་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །རྨི་ལམ་གྱི་རྟོག་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་འཆར་བའོ། །ཡང་སྙིང་མི་དགའ་བ་དང་། འགྲོ་འདོད་པ་དང་། །ཚིག་པ་ཟ་བ་དང་། རྣལ་མར་སྡོད་སྙིང་མི་འདོད་པ་དང་། དགེ་སྦྱོར་བྱེད་སྙིང་མི་འདོད་པ་དང་། སེམས་རྟོག་པ་དུ་མ་ལ་འཕྲོ་ཞིང་རང་ལུགས་སུ་མི་གནས་པ་བྱུང་ན། ཤེས་པ་ཡེངས། སེམས་ལ་བདུད་ཞུགས་པ་ཡིན་པས། དེ་ཟློག་པ་ནི། །སེམས་ཉིད་རང་ཡིན་པས་བདུད་ལོག་ན་གྲུབ་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། སེམས་གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་ལ་ཤེས་པ་རང་ལུགས་སུ་ལྷན་གྱིས་བཞག །དེ་ལྟར་བཞག་པས་སེམས་རྟོག་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་རང་གྲོལ་སོང་ནས་ཤེས་པ་བདེ་སེང་། བག་དྲོ་འུར། ཉམས་དགའ་ཡལ་འགྲོ། །དེའི་དུས་སུ་རྣམ་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་བའོ། །རང་གི་ཡིད་ལ་འདོད་ཡོན་གྱི་སྣང་བ་དགའ་མི་དགའ་དང་། ལེགས་ཉེས་དང་། བསྟོད་སྨད་དང་། བཟང་ངན་དང་། ཡིན་མིན་དང་། བདེ་

༡༢༤

སྡུག་དང་། དགྲ་གཉེན་དང་། ནོར་རྫས་དང་། བདག་གཞན་དང་། རེ་དོགས་དང་། གཙང་རྨེ་དང་། ཉམ་ང་བག་ཆ་ཇི་བྱུང་ཡང་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ། སེམས་རྟེན་མེད་རང་གྲོལ་ཆེན་པོའ་ངང་དུ་ཅོག་བཞག་པས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་དུ་ཁྲོལ་གྱིས་འགྲོ། དེ་ཙམ་ན་གཉིས་སྣང་ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་དུ་ཆོད་པ་འོང་། ཡང་གོང་བཞིན་བསྒོམས་པས་ཡི་དམ་ལྷས་ལུང་སྟོན་པ་དང་། ལྷ་དང་ལྷ་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་མཆོད་པ་འབུལ་བ་དང་། འདོད་ཡོན་གྱི་རྣམ་པ་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང་། དངོས་དང་རྨི་ལམ་དུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང་། ཉམས་དང་དྲོང་རྟགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྟོན་པ་བྱུང་ཡང་དགའ་བའི་སེམས་མི་བྱ་བར་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐུ་ལ་འདེབས་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཆོས་ཉིད་གསལ་བ་ཆེན་པོར་བློ་རྒྱ་བསྐྱེད་ནས། རིག་པ་སྟོང་གསལ་གྱི་ངང་དུ་སེམས་མ་གཡོས་པར་སལ་ལེ་སིང་དེ་བཞག་གོ །དེས་ཉམས་ལ་བོགབོགས་ཐོན་ནས་བདེ་སྟོང་གི་ངང་ལ་རིག་པ་རྩ་བྲལ་དུ་གནས་པ་དང་། དེ་ཙ་ན་དགའ་བྲོད་ཀྱི་བདུད་སྐྱེ་མེད་དུ་ཆོད་པའོ། །ཡང་རིགས་དྲུག་གི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ལ་མཐོ་རིས་གསུམ་བདེ་སྡུག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་དུཿཁའི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཡེ་གདོད་མ་ནས་མ་བྱུང་། མ་སྐྱེས་པའི་སྙིང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། ཉམ་ང་དང་། བག་ཚ་དང་། སྙེམས་དང་། རྟོག་པ་མེད་པར་སེམས་རང་ལུགས་སུ་རྣལ་མའི་སྟེང་དུ་བཞག་པས། །ཤེས་པ་བདེ་སྟོང་གསལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་རང་གྲོལ་དུ་ཆོད་དོ། །དེ་ཡང་ཡུམ་ཆེན་ལས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཞིག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་པ་དང་། འཆང་པབ་དང་། ཀློག་

༡༢༥

པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི། དམ་གྲོག་ན་འདུག་གམ། གཡང་ས་དང་། བྱ་སྐྱིབས་དང་། གཅོང་རོང་དུ་འདུག་ཀྱང་རུང་སྟེ། བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཉམ་ང་བ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྙེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་པ་དང་། ཡང་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བ་མ་འགག་པའི་ཆ་ནས་བདེ་སྡུག་དང་ཆོ་འཕྲུལ་ཅི་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ། ཉམ་ང་བ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་བསྒོམ་པ་གནས་ལུགས་ལ་བཞག་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་པས། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་དང་རྩལ་དུ་འཆར་བའོ། །གལ་ཏེ་བསྒོམས་པས་སྐྱོན་བྱུང་ན། སྒོམ་གྱི་སྐྱོན་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཡིན་ཏེ། དེའང་བྱིང་བ་ནི། འབྱུང་བའི་བྱིང་རྟགས། བར་ཆད་ཀྱི་བྱིང་རྟགས་སོ། དེ་ལ་འབྱུང་པའི་བྱིང་རྟགས། ལུས་ལྕི་ལ་ཤེས་པ་མི་གསལ་ན་སའི་བྱིང་རྟགས་ཡིན། ཤེས་པ་མི་གསལ་ལ་གྲང་ཤུམ་བྱེད་ན་ཆུའི་བྱིང་རྟགས་ཡིན། ཤེས་པ་མི་གསལ་ལ་རྔམ་ཞིང་འགྲོ་འདོད་ན་རླུང་གི་བྱིང་རྟགས་ཡིན། སེམས་ཉོག་ལ་མ་གོ་ན། དྲོད་ཆེ་རྡུལ་བྱུང་ན་མེ་ཡི་བྱིང་རྟགས་ཡིན། དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞི་གང་གིས་བྱིང་ཡང་། ཀོག་གིས་ལངས་ལ། ལུས་བསྲང་། རྐང་པ་གཤིབ། ལག་པ་སྤྱི་བོར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། ཕྱི་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་བཞི་ནང་གི་འབྱུང་བ་བཞི་ལ་བསྟིམ། ཕྱི་ནང་གི་འབྱུང་བ་བཞི་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྟིམ། སེམས་ནམ་མཁའ་ལ་ཕྱད་ཀྱིས་བཏང་ལ། ཤེས་པ་རྟེན་མེད་རིག་པ་ཡུལ་མེད། རྟོག་མེད་རང་གསལ་ཆེན་པོའ་ཀློང་དུ་གསལ་སིང་ངེ་བཞག་པས་བྱིང་བ་སངས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ཡུམ་ལས། ས་ནི་ཆུ་ལ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ། །ས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ནང་ན་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ། །ས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་བར་ན་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་། ཆོས་ཉིད་ནི་སེམས་ལ་གནས་སོ། །

༡༢༦

ནམ་མཁའ་ནི་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །སེམས་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱིང་བ་ལས་བསལ་ནས་ཤེས་པ་རང་ལུགས་སུ་ཕབ་ལ་ལྷན་གྱིས་བཞག་གོ །གཉིས་པ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་བྱིངས་རྟགས་ནི། །གཉིད་ཆེ། ཤེས་པ་ཉོག །ཡང་ན་སྙིང་མི་དགའ་སེམས་རང་བཞིན་དུ་མི་གནས། དབུགས་རྔམས་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་གདབ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བྱ། ལུས་དང་། ནད་དང་། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་འདྲེ་ལ་བྱིན་ལ། ཡ་ང་བའི་སར་ལུས་གཅེར་བུར་ཕྱུང་སྟེ་མཆོང་རྒྱུག་བྱ། ལུས་གཅུ། སྨྱེད། བསྐུམ། ཟློག་སྤྱོད་དྲན་ཚད་བྱས་པའི་རྗེས་ལ་ལུས་སེམས་དད་དལ་བྱས་པས་ཤེས་པ་ལྷན་གྱིས་འགྲོ། དེ་ནི་བྱིང་བ་བཅོས་པའོ། །བསྒོམ་སྐྱོན་གཉིས་པ་རྒོད་པ་ནི། སེམས་རང་ལུགས་སུ་མི་གནས་པར་ཤེས་པ་འཕྲོར་འོང་། དེ་ལ་གཉེན་པོ་ཤེས་བཞིན་གྱི་བྱ་ར་བཏང་སྟེ། འཕྲོ་བའི་མཁན་པོ་ལ་བལྟས་པས། མཁན་པོ་རང་གི་སེམས་སུ་འདུག་པ་རང་གིས་ངོས་ཟིན་པ་དང་། ཏུར་གྱིས་དྲན་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱལ་གྱིས་བཏང་། ལྷུག་གིས་ཀླུགས་ལ་ཅོག་གིས་བཞག །ཤེས་པ་ཁ་ནང་དུ་བལྟས་ལ། ཡིད་དྲན་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་ལྷན་གྱིས་བཞག །དེས་མ་ཞི་ན་ཇི་ཙམ་འབྲོ་ནུས་པ་ལྟ་སྟེ། ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་ལ་འཕྲོར་གཞུག་གོ །དེ་ལྟར་བཏང་བས་སླར་འགྲོ་ས་མ་རྙེད་པར་ཤེས་པ་ལྷན་གྱིས་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། བྱིན་རྒོད་གཉིས་སྐྱོན་གང་ཆེ་ན་བྱིང་བ་སྐྱོན་ཆེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། བྱིང་བ་གཏི་མུག་ཤས་ཆེ། རྒོད་པ་ཡེ་ཤེས་ཤས་ཆེ་བས་སོ། །དེས་ན་གནས་ལུགས་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་སྟེང་དུ་ལྷན་གྱིས་བཞག་པའི་ཆེ་བས་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་དུ་ཆོད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་ལ་ཤེས་པ་འཕྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རྒོད་པའི་ཆ་ཡིན་པས། དྲན་པས་འཛིན་པ་གལ་ཆེ་བས། སེམས་སྤྲོས་པ་མེད་

༡༢༧

པའི་ངང་དུ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་སྟོང་པའོ་ཞེས་པའམ་མི་སྟོང་ངོ་ཞེས་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྲོས་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་གནས་ལུགས་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དོན་ལ་ཡེངས་མེད་དུ་ཉམས་སུ་བླང་ངོ་། །ལར་འགལ་རྐྱེན་གང་བྱུང་བའི་དུས་སུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ལུས་ལ་བསྡུ། ལུས་སེམས་ལ་བསྡུ། སེམས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བཏང་བ་ནི་གདམས་ངག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་པའི་ངང་ལ་བཞག་པས། རིག་པ་ཟིན་ནས་བདེ་ལྷན་གྱིས་འགྲོ། །ཉམས་མྱོང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྐྱེའོ། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བདེ་བར་ཆོད་པའོ། །དེ་ལྟར་བདུད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་བཅད་ཅིང་བསྒོམས་པས། །དྲོད་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། སྦྱོར་བ་ཕྱིའི་དྲོད་ལུས་ཡོད་དུ་མི་ཚོར་བ་དང་ན་ཚ་དང་བྲལ་པབ་འབྱུང་། མཚན་མ་ནང་གི་དྲོད་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་མི་ཚོར་བ་དང་རྣམ་རྟོག་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། གསང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དྲོད་སེམས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་ལྷན་ནེ་སོང་ནས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་གསལ་སྟོང་གི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ལ་ཚེགས་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་བར་དོ་ངང་གིས་འབྱོངས་ཏེ། དེ་ཡང་རང་བཞིན་གནས་པའི་བར་དོ་ད་ལྟ་ཡིན་པས། དུས་འདི་ཉིད་དུ་གོམས་པར་བྱས་ནས། བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་ཉམས་ལེན་གྱི་བསྐུལ་མའམ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་ཤེས་ཏེ། རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཉམས་སུ་བླངས་པས། སེམས་ལ་རྟོག་པ་བཟང་ངན་གང་ཡང་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མི་གཡོ་བར་འདུག་ཙམ་ན་ད་ལྟའི་བར་དེ་འབྱོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་བླངས་ཙ་ན། །དེས་རྨི་ལམ་གྱི་དུས་ན་རྨི་ལམ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤེས་ནས། གཉིད་སད་པ་མ་ཚོར་བ་ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་ངང་ལ་གསལ་

༡༢༨

སིང་ངེ་བ་འདུག་ན་རྨི་ལམ་གྱི་བར་དོ་འབྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གོམས་པས་འགྲོ་མཐུད་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་པས་འཆི་ཁའི་དུས་སུ་ནད་དམ་པོས་ཟིན་ནས་ལངས་འདུག་མི་ཤེས། སྣང་བ་ནི་མ་ནུབ། འཆི་བར་ནི་ཤེས་ཙམ་ན་ཆོད་དགོས་པ་ཡིན་པས། ཉམས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ལྕོགས་ན་དངོས་སུ་བྱ། མ་ལྕོགས་ན་ཡིད་ཀྱིས་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་བྱ། གསོལ་བ་བཏབ་ལ་ལུས་མཆོད་པར་འབུལ། །སེམས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ནས་ཆགས་མེད་ཞེན་མེད་དུ། ཉམ་ང་བག་ཚ་དང་། ཐེ་ཚོམ་ཡིད་གཉིས་མེད་པར། སྒོམ་ལ་ཉམས་མྱོང་། ཆོས་ཉིད་རང་ལུགས་ཀྱི་ངང་ལ་བློ་མ་ཡིངས་པར་བཞག །གང་ལ་ཡང་སྙེམས་དང་ཆགས་ཞེན་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་མི་འགྱུར་བའི་ངང་ལ་བློ་ལྷན་ནེ་གནས་པ་ལ་དབུགས་ཆད་ན་འཆི་ཁའི་བར་དོ་འབྱོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དབུགས་ཆད་མ་ཐག་ཏུ་རང་བཞིན་གྱི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འཆར་བ་དེ་ངོས་ཟིན་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་གནས། དེ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ཙམ་ན། རང་བཞིན་སྐྱེ་འགགས་མེད་པའི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་ལ་སེམས་རང་ས་ཟིན་པར་བྱའོ། །དེའི་ངང་ནས་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་དོན་མཛད་པའོ། །དེས་ན་སྲིད་པའི་བར་དོ་འབྱོངས་པ་ཡིན་ཏེ། མངལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱུན་ཆད། འཁོར་བ་ཆོས་ཉིད་དུལ་ཟློས་པའོ། །དེ་ལ་མིང་བཏགས་ན། ངལ་སོས། ཆད་པ་བཏང་། དབུགས་ཕྱིན། བྱ་བ་བྱས། བྱེད་པ་བྱས། ཟག་བཟད། ཁུར་བོར། །རང་གཞན་གྱི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ། །ཨར་ཧན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་བསྒོམ་པ་གནས་ལུགས་ལ་བཞག་པའི་གདམས་པའོ། །ལྔ་པ་ལྟ་བ་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་ཤོར་བའི་གདམས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བདུད་ངོས་བཟུང་བ་དང་། བདུད་ཆོས་ཉིད་དུ་བཅད་ནས་ལམ་དུ་ཁྱེར་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྩ་བའི་

༡༢༩

བདུད་དང་། ཡན་ལག་གི་བདུད་དང་། །རྩ་བའི་བདུད་ལ་བཞི། ཕུང་པོ་དང་། ལྷའི་བུ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། འཆི་བདག་གི་བདུད་དོ། །ཡན་ལག་གི་བདུད་ལ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མངོན་ཞེན་གྱི་བདུད། །བར་ཆད་བཏང་བ་ལ་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་བདུད། ཐོགས་བཅས་དངོས་ཀྱི་བདུད། །ཐོགས་མེད་ཡིད་ཀྱི་བདུད། ཡོན་ཏན་གཡེང་བའི་བདུད། ཉམས་མྱོང་རློམས་སེམས་ཀྱི་བདུད། རིག་པ་ཁུ་འཕྲིག་གི་བདུད། རྣམ་རྟོག་ཕྲ་བའི་བདུད། ང་རྒྱལ་རློམས་སེམས་ཀྱི་བདུད། ཕྲག་དོག་གཞན་སྨོད་ཀྱི་བདུད། ཤེས་པ་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་བདུད། བཏང་སྙོམས་ལེ་ལོའ་བདུད། ཞེ་སྡང་ཁོང་ཁྲོའི་བདུད། འདོད་ཆགས་ལོག་འཚོའ་བདུད། ཤེས་པ་གཡམ་ཁྱེར་གྱི་བདུད། ཡི་མུག་གཉའ་གཅོག་གི་བདུད། ཁོལ་ཙེ་ཨ་འཐས་ཀྱི་བདུད། ཁ་གཏོགས་འབྱུང་པོའ་བདུད་དོ། །གཉིས་པ་བདུད་དེ་དག་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་ནི། དབང་པོ་རབ་ཀྱིས་བདུད་གང་བྱུང་ཉམ་ང་བག་ཚ་མེད་པར་རྟོག་མེད་མཉམ་པའི་ངང་ལ་བཞག་གོ །འབྲིང་གིས་ཚོར་བ་པོས་བཙལ་ཏེ། བདུད་རང་གི་སེམས་སུ་ཤེས། སེམས་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་བཞག་གོ །དབང་པོ་ཐ་མས། ལུས་ལ་གནོད་པའི་བགེགས་ལ་ལིང་གིས་བྱིན་ལ། སེམས་དྲན་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་ཡིད་ལ་བྱར་མེད་པར་བཞག་གོ །དེ་ཡང་ལུས་ལ་ལུས་སུ་མི་བཟུང་། ནད་ལ་ནད་དུ་མི་བཟུང་། འདྲེ་ལ་འདྲེར་མི་བཟུང་། བར་གཅོད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་ཕྱལ་གྱིས་བཏང་། ཅོག་གིས་གཞོག །ཤིགས་ཀྱིས་བཤིག །འབོལ་གྱིས་གཞོག །ལྷོད་ཀྱིས་གློད། ལྷུགས་ཀྱིས་ཀླུག །སྟོང་སང་ངེ། བདེ་འབོལ་ལེ། གསལ་སིང་ངེ། ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་བྱར་མེད་པའི་ངང་ལ་བཞག་གོ །དེ་ཡང་སྡུད་པ་ལས། ཤེས་རབ་ལྡན་པས་མཉམ་ཉིད་གནས་པར་ཤེས་པར་བྱ། ཞེས་སོ། །དེས་ན་སེམས་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་

༡༣༠

ལ་མ་ཡེངས་པར་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་མ་ཡེངས་པར་བྱས་པས་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩལ་དང་ནུས་པ་འབྱུང་སྟེ། ནད་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱིན་རླབས་བྱེད་ན། འདྲེ་དང་ནད་པ་མི་དམིགས་པར་བསྒོམས་ལ། གང་ན་སར་ཕྱག་གིས་བྱབས། ཕུ་བཏབ། མཆིལ་མ་གདབ། ནད་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་བསམ་ལ། གང་ལ་ཡང་མ་གྲུབ་ཅིང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངང་ལ་སེམས་བཞག་ལ། སྐྱབས་འགྲོ་བྱ། གསོལ་བ་གདབ། གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བདུད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་བཅད་ནས་ལམ་དུ་ཁྱེར་བ་ལ། ལྟ་བ་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་ཤོར་བར་དོན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུད་ཀྱི་གཅོད་ཡུལ་ལས། ཉིང་ཚོམས་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ། བཀའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པས་དགོངས་པ་གྲོལ་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཇོ་མོ་ལབ་ཀྱི་སྒྲོན་མས་གསུངས་པ་རྫོགས་སོ།།

}}

Notes


Other Information

Information about Unicode Tibetan and the digitization of this text
As the only available unicode Tibetan text at the time, Nitartha International's version of the Gdams ngag mdzod Paro Edition of the gdams ngag mdzod is provided here. However, note that it has not been thoroughly edited and that there may also be mistakes introduced through the conversion process. Eventually we will provide a fully edited version of the entire Shechen Edition, entered and edited multiple times by Pulahari Monastery in Nepal, but as of spring 2015 that project has not been finished. Note that the ཤོག་ལྷེ་ numbers that appear throughout were added by Nitartha Input Center at the time of input. Provided by Nitartha International Document Input Center. Many thanks to Person:Namdak, Tenzin and Person:Wiener, G. for help with fonts and conversion.